Επανάσταση 4.0
Ήμουν πρόσφατα στο Patras IQ 2018 και εκείνο που μου έκανε εντύπωση, ήταν η θεματολογία στις παράλληλες εκδηλώσεις. Ομιλίες που κατά κανόνα εκτυλίχθηκαν γύρω από την «Βιομηχανική Επανάσταση 4.0» και το 5G. Το δεύτερο είναι πολύ φυσιολογικό, μιας που η πόλη μας η Πάτρα έχει επιλεγεί ως Δήμος Πιλοτικής Υλοποίησης από την Ε.Ε. Φυσικά μόνο στην περίπτωση που ο Δήμος Πατρέων αποδεχτεί και στηρίξει μια τέτοια προσπάθεια.
Οι ομιλίες και οι παρουσιάσεις περιλάμβαναν μια σωρεία επιχειρημάτων για την αναγκαιότητα αλλά και την ευκολία στην καθημερινότητα της μεταποίησης του εμπορίου και των υπηρεσιών που θα επιφέρει. Ταυτόχρονα παρουσιάστηκαν αρκετά παραδείγματα του πως και τι θα αλλάξει στην καθημερινότητά μας. Αν και δεν παρακολούθησα όλες τις ομιλίες, φύσει αδύνατο, θα έπρεπε να σταθούμε σε δυο παρατηρήσεις.
Πόσο έτοιμη είναι η χώρα μας για να αποδεχθεί αυτού του είδους τις αλλαγές;
Πολύ λίγο έως και καθόλου έχει δείξει η ιστορία σε παρόμοιες (ήσσονος σημασίας) του παρελθόντος. Σε καμιά όμως τέτοια τεχνολογική επανάσταση δε θα είναι ποτέ κανένας έτοιμος να μείνει αλώβητος. Στο παρελθόν ολόκληρες πολιτικές και οικονομικές θεωρίες αναπτύχθηκαν γύρω από τις αλλαγές αυτές που ακόμη και σήμερα έχουν φανατικούς υποστηρικτές.
Όμως για τι είδους αλλαγές μιλάμε;
Αυτό το ερώτημα έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς δεν έχουμε ακόμη σαφή εικόνα. Πέραν της ανεκτίμητης εξοικονόμησης χρόνου και ενεργειακών πόρων από τις νέες τεχνολογίες, θα υπάρξουν σημαντικές τροποποιήσεις και στην καθημερινότητά μας αλλά και τις συνήθειές μας. Για παράδειγμα αναφέρουμε ότι πλέον τα περισσότερα κινητά ενεργοποιούνται με τη χρήση δακτυλικού αποτυπώματος ή ακόμη και από αναγνώριση προσώπου. Ε κάτι τέτοιο θα εφαρμοστεί και στις πόρτες ή στα αεροδρόμια. Μια διαδικτυακή αγορά εξοφλείται άμεσα από την πιστωτική μας κάρτα, σκεφτείτε λοιπόν αντί για .την πληκτρολόγηση των δεδομένων της κάρτας να περνάμε απλά το κινητό μας (ή το smart watch μας) και να ολοκληρώνεται η συναλλαγή. Η χρήση δε μη επανδρωμένων και πλήρως αυτόνομων οχημάτων για τις μεταφορές μας, την άμυνα ή την έρευνα και διάσωση ή των ρομποτικών συστημάτων για τον κατασκευαστικό τομέα. Οι millennials θα τα ζήσουν αυτά που η γενιά των σημερινών σαραντάρηδων τα έβλεπε ως επιστημονική και μόνο φαντασία.
Αλλαγές όμως θα υπάρξουν και σε πιο ουσιαστικά πράγματα για τη ζωή μας. Το πιο σημαντικό είναι ίσως η επαγγελματική μας υπόσταση. Επαγγέλματα που σήμερα είναι δεδομένα θα εξαφανιστούν καθώς θα αντικατασταθεί ο ανθρώπινος παράγοντας από μηχανές. Είναι ασύγκριτες οι μηχανές στα 4d (dump, dull, dirty & dangerous). Ανέκαθεν καθώς προχωρούσε η τεχνολογία και γινόταν φθηνότερη αντικαθιστούσε τον ανθρώπινο παράγοντα στην υλοποίηση. Αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει με τη διαφορά ότι ο ρυθμός θα είναι τρομακτικά πιο γρήγορος.
Έρχεται η συντέλεια του κόσμου δηλαδή;
Κάθε άλλο. Προβλέπεται μια αύξηση βιοτικού επιπέδου δίχως προηγούμενο σε πολύ μεγαλύτερη γεωγραφική έκταση από ό,τι μπορούμε ποτέ να φανταστούμε. Επιπλέον προβλέπεται τρομακτική μείωση και στο πλήθος των ανθρώπων που μαστίζονται από την πείνα καθώς οι νέες τεχνολογίες θα πολλαπλασιάσουν την παραγωγή τροφίμων και θα μειώσουν κατά πολύ το κόστος. Τέλος η εξέλιξη στην ιατρική, η απομακρυσμένη πρόσβαση και οι εξελίξεις στα υλικά και την νανοτεχνολογία μόνο θαύματα θα κάνουν.
Αφού όμως οι επιστημονικές προσεγγίσεις προκύπτουν από τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας και σε αυτές το story πάντα καταλήγει σε συνθήκες τυρρανίας και ανέχειας για τον πολύ κόσμο, τι είναι αυτά που διαβάζουμε εδώ!
Θα μπορούσε κάποιος να πει μια αισιόδοξη και καλοκάγαθη προσέγγιση, κάποιος άλλος μια κακόβουλη προσπάθεια άμβλυνσης των επερχόμενων δυσκολιών, κάποιος τρίτος ότι είμαστε ανόητοι! Μάλλον τίποτα από τα παραπάνω. Είναι μια προσέγγιση που βασίζεται στην ιστορική ανάλυση. Οι αλλαγές που ήλθαν στις αρχές του (προ-) προηγούμενου αιώνα δεν ήταν η αιτία της ανέχειας. Οι πόλεμοι ήταν. Η βελτίωση της αγροτικής παραγωγής έριξαν πολύ το κόστος των τροφίμων. Οι εξελίξεις στις γραμμές παραγωγής των εργοστασίων έριξαν πολύ το κόστος των αγαθών. Η εξέλιξη στις μεταφορές (οδικές αρτηρίες και αυτοκίνητα, τρένα, αεροπλάνα και πλοία) έχουν οδηγήσει σήμερα ο (δυτικός) κόσμος να απολαμβάνει τέτοιου βιοτικού επιπέδου και τέτοιου προσδόκιμου ζωής.
«Τα δεινά στις ανθρώπινες κοινωνίες δεν επέρχονται από τις τεχνολογικές εξελίξεις αλλά από τους ίδιους τους ανθρώπους.»
Βγάζοντας τις κοινωνικοπολιτικές παρωπίδες και ενεργοποιώντας τα οικονομετρικά μας φίλτρα παρατηρούμε ότι μόνο θετικά μπορούν αν προκύψουν από την επερχόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση! Είναι μονόδρομος…
