Ποια είναι η σημασία της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στο σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον;
Το τελευταίο διάστημα, γίνεται πολύ λόγος για την κοινωνική επιχειρηματικότητα, τη σημασία της, τις διαφορές της από την κλασική επιχειρηματικότητα και το αντίκτυπο που έχει στην κοινωνία και την οικονομία μιας χώρας, αλλά και ολόκληρου του πλανήτη.
Τι εννοούμε όμως, με τον όρο κοινωνική επιχειρηματικότητα;
Ως κοινωνική επιχειρηματικότητα, ορίζεται η χρήση επιχειρηματικών τεχνικών από νεοσύστατες (start up) και ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις, για να αναπτύξουν, να χρηματοδοτήσουν και να εφαρμόσουν λύσεις στα κοινωνικά, πολιτιστικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, που η πολιτεία αδυνατεί να λύσει μέσω των τετριμμένων ειδών επιχειρηματικότητας. Κοινωνικές επιχειρήσεις λοιπόν είναι οι επιχειρήσεις που έρχονται να γεμίσουν το κενό που οι κερδοσκοπικές επιχειρήσεις δεν ενδιαφέρονται να ασχοληθούν και ταυτόχρονα να προσφέρουν θέσεις εργασίας σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Σημειωτέον ότι άτομο με ειδικές ανάγκες που λαμβάνει το προνοιακό επίδομα από την πολιτεία δεν το χάνει όταν εργαστεί σε τέτοια μορφή επιχείρησης, ενώ σε άλλου είδους όπως Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε. και ατομικές σταματάει η λήψη του.
Γιατί είναι σημαντική η κοινωνική επιχειρηματικότητα;
Η κοινωνική επιχειρηματικότητα, εάν σχεδιαστεί και λειτουργήσει σωστά, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση καίριων προβλημάτων που αφορούν τόσο την κοινωνία όσο και το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, η κοινωνική επιχειρηματικότητα μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της κάθε χώρας αλλά και στο σύνολο τους (Βλέπε Ευρωπαϊκή Ένωση). Οι συμβατικές επιχειρήσεις αλλά και η ίδια η πολιτεία, πολλές φορές, δεν είναι σε θέση να δώσουν ουσιαστική λύση σε ζητήματα όπως η ανεργία, η κοινωνική ανισότητα, περιβαλλοντικά προβλήματα, φτώχεια κ.λ.π (αφού το περιθώριο κέρδους σε τέτοιες δραστηριότητες είναι περιορισμένο). Η στήριξη των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων, μέχρι πρότινος, θεωρούνταν αρμοδιότητα της πολιτείας και όχι των επιχειρήσεων, γεγονός που επιδιώκουν να αλλάξουν οι κοινωνικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Στις άλλες χώρες του Δυτικού κόσμου το έχουν καταφέρει με σημαντική επιτυχία.
Μπορείτε να διαβάσετε την σύνοψη της έκθεσης που εκπονήθηκε για την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή από το Διεθνές Κέντρο Έρευνας και Πληροφόρησης για τη Δημόσια, Κοινωνική και Συνεταιριστική Οικονομία εδώ.
Η διαφορά με τις συμβατικές επιχειρήσεις;
Ως κύρια διαφορά με τις συμβατικές επιχειρήσεις, αναφέρεται, το βασικό κίνητρο για τη δημιουργία και την λειτουργία των κοινωνικών επιχειρήσεων, που δεν είναι το κέρδος, αλλά η προσφορά. Ενώ στις κλασικές επιχειρήσεις το βασικό κίνητρο της λειτουργίας τους είναι το κέρδος, στις κοινωνικές επιχειρήσεις τα κέρδη επανεπενδύονται στους κοινωνικούς της σκοπούς και αυτά που διανέμονται στους ιδρυτές και μετόχους της δεν είναι αξιοσημείωτα. Η διαφορά βέβαια αυτή, δεν πρέπει να τοποθετεί τις κοινωνικές επιχειρήσεις εκτός της επιχειρηματικής νοοτροπίας, διότι, δεν είναι λίγες οι φορές, που ο διαχωρισμός αυτός δημιουργεί και τα περισσότερα προβλήματα στις κοινωνικές επιχειρήσεις.
Οι κλασικές επιχειρήσεις, μετρούν την απόδοση τους με βάση κυρίως τα έσοδα και τα κέρδη. Στην περίπτωση των κοινωνικών επιχειρήσεων, που βασικός στόχος είναι η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο και το περιβάλλον, τέτοιες μετρήσεις δε θα εξάγουν τα ανάλογα αποτελέσματα. Πολλές φορές, ένα μεγάλο μέρος των εσόδων αυτών των επιχειρήσεων, βασίζονται σε δωρεές και επιδοτήσεις. Εάν δεν υπάρχει όμως, ένα οικονομικό σύστημα και επιχειρηματικό μοντέλο που θα αποφέρει κέρδη, η επιχείρηση θα σταματήσει να λειτουργεί.
Σταδιακά λοιπόν, οι επιχειρήσεις αυτές πρέπει να ανεξαρτητοποιούνται και να χρησιμοποιούν οικονομικά εργαλεία για να κάνουν γνωστό το έργο τους και να μπορούν να συνεχίζουν την δράση τους. Ένα συχνό φαινόμενο που παρατηρείται, είναι η άρνηση ή άγνοια των κοινωνικών επιχειρηματιών να προσελκύσουν πελάτες ή επενδυτές και κατ’ επέκταση να έχουν έσοδα.
Οι κοινωνικές επιχειρήσεις, δεν παύουν να είναι επιχειρήσεις και να χρειάζονται έσοδα, κανονική επιχειρηματική δομή, προγραμματισμό, οργάνωση, διοίκηση και έλεγχο για να συνεχίσουν την επιχειρηματική τους δράση.
Στο σύγχρονο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον τέτοια εμπόδια είναι εύκολο να ξεπεραστούν, εφόσον υπάρχουν οι ειδικοί που εύκολα μπορούν να μοιραστούν γνώσεις και εμπειρίες, ώστε να ξεπεραστούν προβλήματα που αφορούν την προβολή και την λειτουργία της επιχείρησης.
Σε ένα περιβάλλον που συνεχώς αλλάζει, τα προβλήματα και η κοινωνική ανισότητα δεν θα πρέπει να μένουν στάσιμα. Με αρωγό την επιχειρηματικότητα, μπορούν να δοθούν λύσεις σε σημαντικά κοινωνικά αλλά και περιβαλλοντικά ζητήματα, ώστε να μην διαρραγεί η συνοχή του κοινωνικού ιστού.
Τα παραδείγματα των επιχειρήσεων που έχουν ως στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής, την παροχή ίσων ευκαιριών και την κοινωνική αλλαγή είναι συνεχώς αυξανόμενα, και δεν είναι λίγες οι φορές που προσφέρουν σημαντικό έργο.
Π.Γ.Α. & Ε. Λ.
