Είναι πλέον κοινώς αποδεκτό, πως η κοινωνία, η οικονομία, οι επιχειρήσεις καθώς και οι εργαζόμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια μεγάλη πρόκληση. Οι αλλαγές στα οικονομικά δεδομένα, την τεχνολογία αλλά και την παραγωγή, αλλάζουν τα δεδομένα με καταιγιστικούς ρυθμούς και απρόβλεπτες εξελίξεις. Ενώ αυτές οι αλλαγές και εξελίξεις για κάποιες χώρες αποτελούν ώθηση και κινητήριο δύναμη, για άλλες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, μπορούν να αποτελέσουν ασφυκτικό κλοιό.
Ποιες είναι οι συνθήκες εκείνες που διαφοροποιούν την κατάσταση μεταξύ των διαφόρων χωρών;
Οι αιτίες που συνθέτουν τις συνθήκες, όπως είναι λογικό να σκεφτεί κάποιος, είναι αρκετές και πολυσύνθετες. Είναι όμως πλέον ξεκάθαρο, πως ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση του σκηνικού. Η κοινωνία κάθε χώρας, για να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της όλο και πιο εξωστρεφούς, τεχνολογικά προηγμένης και δυναμικής οικονομίας, θα πρέπει να διαθέτει τα σωστά εφόδια: τις Κατάλληλες Δεξιότητες.
Μπορεί η Ελλάδα, και άλλες χώρες με παρόμοιες συνθήκες, να ανταποκριθούν στις πιέσεις μιας διεθνούς ανταγωνιστικής οικονομίας;
Αν δεν γίνουν οι κατάλληλες αλλαγές, σίγουρα θα παρουσιαστούν πολλές δυσκολίες. Η δυναμική δια βίου μάθηση, οι νέες τεχνολογίες και οι αυτοματισμοί, έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας επαγγελματικής και οικονομικής πραγματικότητας. Με την πλειοψηφία των εργασιακών θέσεων που θα έχουν ζήτηση τις επόμενες δεκαετίες να μην έχουν δημιουργηθεί ακόμα, η απόκτηση τεχνολογικών και όχι μόνο δεξιοτήτων, είναι επιβεβλημένη.
Η κατάσταση στην Ελλάδα.
Στα χρόνια της κρίσης στην Ελλάδα, το χάσμα μεταξύ των Ελλήνων και των υπόλοιπων Ευρωπαίων εργαζομένων, όσον αφορά την απόκτηση δεξιοτήτων, μεγάλωσε ακόμα περισσότερο. Η απόκτηση δεξιοτήτων δε δείχνει να βελτιώνεται, κατατάσσοντας τη χώρα μας στις τελευταίες θέσεις των χωρών με εξειδικευμένο προσωπικό. Το ανεπαρκές εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και το φτωχό επιχειρηματικό περιβάλλον, καθιστούν δύσκολη την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και τη δημιουργία μιας κρίσιμης ποσότητας γνώσεων και δεξιοτήτων.
Μετά από κάποια χρόνια προσπαθειών, αλλαγής και προσαρμογής, η εκπαίδευση συνεχίζει να παραμένει μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το μέλλον της χώρας. Η τάση για ψηφιοποίηση της οικονομίας, απαιτεί να μειωθεί το χάσμα δεξιοτήτων και μισθών.
Σε κλάδους με πολύ μεγάλη σημασία για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων και κατ΄ επέκταση πλεονεκτήματος στο εργασιακό περιβάλλον, όπως αυτοί των φυσικών επιστημών, των μαθηματικών αλλά και της γνώσης γραμματικής και κατανόησης κειμένου, η Ελλάδα παρουσιάζει χαμηλότερα ποσοστά από ότι στο παρελθόν. Παρατηρείται δηλαδή, μια πτώση του μαθησιακού επιπέδου, γεγονός αρκετά δυσοίωνο. Πολύ επιβαρυντικός παράγοντας, είναι επίσης και η φυγή προς το εξωτερικό, καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού (brain drain). Ενώ η ζήτηση ατόμων με γνώσεις προγραμματισμού, αυτοματισμών και υπολογιστικών συστημάτων συνεχώς αυξάνεται, είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί ο κατάλληλος εργαζόμενος, ο οποίος θα έχει όλα τα προσόντα για την αντίστοιχη θέση εργασίας.
Οι αλλαγές αυτές όπως είναι φυσικό, δεν θα αφήσουν αμετάβλητο και τον κλάδο της βιομηχανίας. Το εργατικό δυναμικό καλείται να συνεργαστεί στενά με τις “μηχανές” (cobotics), γεγονός που απαιτεί υψηλές δεξιότητες και εξειδίκευση.
ΣΕΒ σύνδεσμος επιχειρήσεων και βιομηχανιών – SEV
Το μέλλον.
Η ανάλυση και διαχείριση των Big Data, η δημιουργία ιστοσελίδων και εφαρμογών, καθώς και η ασφάλεια, είναι κάποιες από τις ειδικότητες οι οποίες θα έχουν πολύ μεγάλη ζήτηση στο προσεχές μέλλον. Πόσο έτοιμοι είμαστε όμως να προσαρμοστούμε σε αυτό το μέλλον;
Μαζί με όλες τις αλλαγές και διαφοροποιήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, καλούμαστε να τροποποιήσουμε και τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αναλύουμε τα ερεθίσματα που δεχόμαστε.
Η τεχνολογία μπορεί να αλλάζει τα δεδομένα, αλλά ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αυτός που σε συνεργασία με τις μηχανές θα οδηγήσει στην πραγματική εξέλιξη και αλλαγή.
